شستشو و پاکسازی شیشه شیر نوزاد به تنهایی برای اطمینان از بهداشت غذای نوزاد کافی نیست و شما باید از یک روش مناسب برای ضدعفونی کردن اجزای مختلف شیشه استفاده کنید. دستگاه استریل کننده شیشه شیر از جمله لوازم کاربردی است که انجام این کار را برای شما ساده می‌کند. ممکن است اهمیت خرید دستگاه استریل کننده برای شما جای سؤال باشد.
- آیا تنها روش ضدعفونی کردن شیشه شیر نوزاد استفاده از دستگاه استریل کننده است؟
- هر یک از روش‌های استریل کردن شیشه شیر نوزاد چه مزایا و معایبی دارند؟
- چه زمانی برای تصمیم‌گیری و خرید دستگاه استریل کننده مناسب است؟
در این مطلب ابتدا به نکات مهم در خصوص استریل کردن شیشه شیر نوزاد پرداخته و سپس به بررسی روش‌های مختلف استریل و ضدعفونی خواهیم پرداخت که می‌تواند در پاسخ به این سؤالات کمک کننده باشد.
آیا استفاده از دستگاه استریل کننده ضروری است؟
نوزاد در سال اول تولد سیستم ایمنی بسیار حساس و ضعیفی دارد و به راحتی در معرض بیماری‌های مختلف قرار می‌گیرد. لوازمی همچون شیشه شیر، پستانک، دندانگیر، برخی از اسباب‌بازی‌ها و دستگاه شیردوش مادر مستعد رشد انواع باکتری، قارچ و جرم‌های ریز و غیرقابل دیدن هستند که می‌توانند به سرعت نوزاد را بیمار کنند.
ضدعفونی کردن این لوازم به طور منظم برای جلوگیری از بیمار شدن نوزاد ضروری است و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا (CDC) توصیه می‌کند در ۳ ماه اول تولد بطری شیر نوزاد یک بار در روز استریل شود. البته استفاده از دستگاه استریل کننده تنها راه ضدعفونی کردن لوازم نوزاد نیست و شما می‌توانید با آب جوش هم لوازم نوزاد را استریل کنید. اما داشتن یک وسیلهٔ مخصوص می‌تواند کار شما را آسان کند.
 |  |
| دستگاه استریل شیشه شیر دکتر براون مدل Deluxe | ظرف استریل مایکروویو دکتر براونز (دکتر براون) مدل 806 |
چه زمانی برای خرید دستگاه استریل کننده مناسب است؟
یکی از سؤالاتی که ممکن است در تصمیم‌گیری برای خرید دستگاه استریل کننده برای شما پیش بیاید این است که چه زمانی برای خرید این وسیله مناسب‌تر است، قبل یا بعد از تولد نوزاد؟ مادران زیادی بر اساس تجربهٔ خود توصیه می‌کنند خرید این دستگاه را بعد از تولد نوزاد انجام دهید. علت این توصیه آن است که قبل از تولد از میزان نیاز نوزاد به شیشه شیر اطلاعی ندارید.
به عنوان مثال ممکن است گرفتن سینه مادر برای نوزاد سخت باشد و لازم باشد برای شیر دادن به بچه از دستگاه شیردوش و بطری استفاده کنید. در این صورت به یک استریل کننده بزرگ با ظرفیت زیاد نیاز خواهید داشت تا بتوانید چند شیشه شیر و قطعات شیردوش را همزمان استریل کنید. اگر نوزاد به راحتی شیر مادر را بخورد و نیاز زیادی به استفاده از شیردوش و بطری نداشته باشید، یک دستگاه کوچک برای استریل و گرم کردن شیر کافی خواهد بود.
روش‌های استریل کردن شیشه شیر
همان طور که اشاره شد قبل از ۳ ماهگی استریل کردن شیشه شیر نوزاد به صورت روزانه ضروری است. اما تنها روش مناسب برای ضدعفونی کردن شیشه شیر استفاده از دستگاه استریل کننده نیست و شما می‌توانید از روش‌های مختلفی برای این کار استفاده کنید. در این بخش به معرفی روش‌های مختلف ضدعفونی و استریل کردن شیشه شیر و مزایا و معایب هر روش خواهیم پرداخت.
آب جوش
ساده‌ترین و قدیمی‌ترین روش ضدعفونی کردن لوازم نوزاد قرار دادن آنها در آب جوش است. برای این کار کافیست یک قابلمه با ابعاد مناسب را انتخاب کرده و قطعات تمیز شیشه شیر یا شیردوش را داخل آن قرار دهید. سپس داخل قابلمه آب ریخته و روی حرارت قرار دهید تا بجوشد. پس از به جوش آمدن آب حدود ۵ الی ۱۰ دقیقه صبر کنید تا مطمئن شوید تمامی قطعات ضدعفونی شده‌اند. می‌توانید در حین انجام این کار قطعات را با کمک انبر آشپزی بچرخانید تا مطمئن شوید تمامی قطعات در آب جوش شناور شده‌اند. در نهایت اجاق گاز را خاموش کرده و قطعات را با کمک انبر آشپزی تمیز از داخل قابلمه خارج کنید.
مزایا و معایب: این روش بسیار ساده بوده و با هر امکاناتی قابل انجام است. با این حال انجام هر روزهٔ این کار می‌تواند وقت‌گیر و پردردسر باشد. همچنین علی‌رغم اینکه این روش کم‌هزینه به نظر می‌رسد اما باید خرابی سریع‌تر شیشه شیر و سرشیشه‌ها در طولانی مدت را نیز در نظر بگیرید. به صورت کلی این روش برای استفادهٔ دائمی و زیاد چندان توصیه نمی‌شود و تنها در مواقع ضروری یا برای خانواده‌هایی که کمتر از شیشه شیر استفاده می‌کنند می‌تواند کاربردی باشد.
 |  |  |
| ضدعفونی کننده شیشه شیر Tommee Tippee | ظرف استریل مخصوص مایکروویو Tommee Tippee | استریل کننده بخار Nuvita مدل 1084 |
قرص استریل کننده
یک روش آسان دیگر برای ضدعفونی کردن لوازم نوزاد استفاده از قرص‌های استریل کننده است. در این روش شما قطعات شیشه شیر و سایر لوازم نوزاد همچون پستانک و دندانگیر را در داخل آب سرد ریخته و یک عدد قرص مخصوص ضدعفونی کننده را در داخل آب حل می‌کنید. پس از حدود ۳۰ دقیقه می‌توانید قطعات را از آب خارج کرده و اجازه دهید خشک شوند. قبل از ریختن شیر در داخل بطری‌ها لازم است آنها را یک بار با آب خنک که پیش از این جوشانده شده است آبکشی کرده و بلافاصله بطری را با شیر پر کرده و درب آن را ببندید.
مزایا و معایب: این روش آسانتر از هر بار جوشاندن قطعات در آب بوده و آسیب کمتری به بطری‌ها می‌رساند. با این حال خرید منظم قرص‌های استریل کننده ممکن است در طولانی مدت از نظر اقتصادی به صرفه نباشد. همچنین قدرت قرص‌ها در ضدعفونی کردن به اندازهٔ آب جوش بالا نیست. برخی خانواده‌ها قرص‌های استریل کننده را به دستگاه استریل اضافه می‌کنند تا قدرت پاکسازی دستگاه را افزایش دهند. در حالت کلی این روش نیز تنها در صورت استفادهٔ محدود و در برخی موقعیت‌های خاص توصیه می‌شود.
کیسه استریل
کیسه استریل کیسه کوچکی است که درب آن به صورت زیپی بسته می‌شود. شما می‌توانید قطعات شیشه شیر را داخل این کیسه ریخته و به همراه کمی آب در داخل دستگاه مایکرویو قرار دهید تا فرآیند میکروب‌زدایی صورت گیرد. مدت زمان قرار گرفتن کیسه در داخل مایکرویو به مدل دستگاه شما بستگی دارد و راهنمای آن بر روی کیسه درج می‌شود. پس از پایان این زمان، می‌توانید کیسه را از مایکرویو خارج کرده و آب داغ اضافی را از دریچه‌ای که بر روی کیسه تعیین شده است تخلیه کنید. هر کیسه می‌تواند حدود ۲۰ بار برای استریل کردن شیشه شیر نوزاد به کار گرفته شود.
مزایا و معایب: مزیت این روش آن است که کیسه استریل بسیار کوچک و قابل حمل بوده و در هر موقعیتی از جمله مسافرت و میهمانی به کار می‌آید. اما این روش نیز کاربرد محدودی دارد. یکی از معایب این روش، ابعاد کوچک و عدم امکان استفاده از یک کیسه برای استریل همزمان چند شیشهٔ شیر است.
یکی دیگر از معایب این روش آن است که قابلیت‌های اضافی همچون خشک کردن قطعات و یا گرم کردن شیر را نمی‌توان با این کیسه‌ها انجام داد و تنها برای استریل کردن کاربرد دارند. همچنین تمیز نگه داشتن خود کیسه نیز دغدغه‌ای است که باید مد نظر قرار دهید.
ظرف استریل مخصوص مایکرویو
روش دیگر استفاده از ظرف استریل مخصوص برای قرار دادن در داخل دستگاه مایکرویو است. در این مدل‌ها شما قطعات شیشه شیر را داخل ظرف استریل قرار داده و پس از ریختن حدود ۲۰۰ میلی‌لیتر آب در داخل آن، ظرف استریل را داخل دستگاه مایکرویو قرار می‌دهید. این مدل‌ها همچنین می‌توانند برای استریل کردن و میکروب‌زدایی شیردوش مادر نیز بسیار کاربردی باشند.
مزایا و معایب: از آنجایی که این ظروف المنت حرارتی مخصوص خود را ندارند، قیمت آنها بسیار پایین‌تر از یک دستگاه استریل کننده است. اما محدودیت‌های خاصی نیز دارند. از جمله اینکه ابعاد ظرف کوچک است و شما نمی‌توانید هر مدلی از شیشه شیر را داخل آن قرار دهید. همچنین ممکن است این ظرف در داخل دستگاه مایکرویو شما جا نشود. بنابراین قبل از خرید محصول مورد نظرتان باید اندازهٔ آن را هم با بطری شیر نوزاد و هم ابعاد دستگاه مایکرویو خود چک کنید.
در مورد تمامی روش‌های مرتبط با دستگاه مایکرویو، باید ریسک خرابی قطعات ظریف همچون پستانک و سرشیشه در اثر حرارت را مد نظر قرار دهید. زیرا دستگاه مایکرویو به طور خاص برای ضدعفونی کردن لوازم نوزاد طراحی نشده است. استفاده از دستگاه مایکرویو برای کارهای دیگر و احتمال آلودگی محیط آن موضوع دیگری است که کاربرد آن برای استریل کردن را محدود می‌کند.
دستگاه استریل کننده بخار
مدل‌های متنوعی از دستگاه استریل کننده شیشه شیر در بازار وجود دارند که می‌توانند بر حسب نوع مدل قابلیت‌های متعددی داشته باشند. وجه مشترک تمامی دستگاه‌ها این است که المنت حرارتی مخصوص خود را دارند و با ریختن مقدار کمی آب در داخل مخزن دستگاه، به سرعت بخار آب تولید کرده و تمامی لوازم را در عرض چند دقیقه ضدعفونی می‌کنند. بعضی مدل‌ها به قابلیت خشک‌کن نیز مجهز هستند که سرعت خشک شدن بطری‌ها پس از استریل را به مراتب افزایش می‌دهد.
مزایا و معایب دستگاه استریل کننده: خرید یک دستگاه مجزا برای استریل کردن شیشه شیر ممکن است در ابتدا پرهزینه به نظر برسد. همچنین شما باید یک فضای مخصوص برای قرار دادن این دستگاه در آشپزخانه تدارک ببینید که دردسرهای خاص خود را دارد. به علاوه شما باید به طور مرتب مخزن دستگاه را آهک زدایی کرده و سبد آن را شسته و تمیز نگه دارید.
اما در صورتی که به طور منظم از شیشهٔ شیر برای تغذیهٔ نوزاد استفاده می‌کنید این دستگاه کارها را برای شما آسان می‌کند. از آنجایی که دستگاه استریل کننده به طور مخصوص برای ضدعفونی کردن شیشه شیر و سایر لوازم نوزاد طراحی شده است، مشکلاتی همچون خراب شدن سرشیشه و پستانک‌ها را نخواهید داشت.
سرعت استریل کردن با دستگاه استریل کننده بسیار بیشتر است و بعضی مدل‌ها می‌توانند در عرض یک ربع شیشه‌های شیر را استریل کرده و خشک کنند. امکان استریل همزمان تا ۶ شیشه شیر در بعضی مدل‌ها می‌تواند به صرفه‌جویی در زمان کمک کند. بعضی مدل‌ها قابلیت‌های بیشتری مانند گرم کردن شیشه شیر و غذای نوزاد را نیز دارند که می‌تواند برای برخی خانواده‌ها بسیار کاربردی باشد.
 |  |  |
| کیف عایق دما Tommee Tippee | گرم کن و استریل شیشه شیر دکتر براونز مدل دلوکس | گرمکن الکتریکی شیشه شیر Tommee Tippee |
استریل و ضدعفونی کردن منظم شیشه شیر نوزاد ضروری است، اما دستگاه استریل کننده تنها روش برای این کار محسوب نمی‌شود. روش‌های مختلفی برای استریل کردن شیشه شیر نوزاد وجود دارند که هر یک مزایا و معایبی دارند. با این حال، از آنجایی که دستگاه استریل کننده به طور ویژه برای ضدعفونی کردن لوازم نوزاد طراحی شده است، در مقایسه با سایر روش‌ها کارایی بیشتری داشته و از اتلاف وقت و خرابی لوازم نوزاد جلوگیری می‌کند.
منبع: بامبینو کالا
