آیا میدانید چه زمانی شیر مادر در سینه تشکیل می‌شود؟ اگر تا به حال تجربه شیردهی را نداشته باشید، قطعا تشکیل شیر در سینه برایتان بسیار هیجان‌انگیز خواهد بود. به همین علت شاید در این مورد سوالات زیادی در ذهنتان به وجود بیاید.
اصلی‌ترین سوال مادران این است که چه موقع شیر در سینه مادر تشکیل می‌شود؟
در مقاله‌ای که پیش رو دارید، سعی داریم همه مطالب مرتبط در خصوص تشکیل شیر مادر را برایتان عنوان کنیم. با ما همراه باشید.
زمان دقیق تشکیل شیر مادر
غدد شیری تقریبا از اوایل بارداری فعال می‌شوند. اما ممکن است شما نشانه‌های آن را مشاهده نکنید. در اواسط بارداری گاهی ممکن است ترشحاتی از سینه‌تان بیرون بیاید. این ترشحات همگی نشانه تشکیل شیر در سینه مادر هستند. به طوری که ممکن است قبل از زایمان و در ماه آخر بارداری، این ترشحات به شکل مایع در بیایند.
اما باید این را در نظر داشته باشید که آناتومی بدن افراد با یکدیگر متفاوت است. بنابراین شاید بعضی از خانم‌ها این را تجربه کنند و بعضی دیگر هرگز علائم آن را مشاهده نکنند. جای نگرانی نیست. زیرا تا چند روز یا چند هفته بعد از زایمان نیز فرصت برای تشکیل شیر مادر وجود دارد. برای درک بهتر این موضوع بهتر است پروسه تشکیل شیر در سینه خانم‌های باردار را مورد بررسی قرار دهیم.
همه چیز با آغوز شروع می‌شود
اگر شنیده باشید شیر مادر در روزهای اول پس از زایمان، آغوز نام دارد. زیرا در این روزها شیر به رنگ زرد است و حاوی بهترین و ارزشمندترین مواد مغذی و آنتی‌بادی‌ها برای بدن نوزاد است. به همین علت نوزاد باید از این شیر بمکد تا بدنش در برابر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها و ویروس‌ها در امان باشد.
فرآیند تولید آغوز از اواسط بارداری آغاز می‌شود. دقیقا همان زمانی که غدد شیری فعال می‌شوند و گاهی ممکن است ترشحاتی از سینه بیرون بیاید. این فرآیند در هفته 12 تا 18 بارداری اتفاق می‌افتد. یکی از نشانه‌های تشکیل آغوز در سینه مادر، ترشحات زرد رنگ و غالبا به صورت پوسته پوسته در نوک سینه است. گاهی نیز ممکن است با دستکاری این ترشحات، مایعی زرد رنگ از سینه‌تان خارج شود. در هر صورت این نشانه نگران کننده نیست و شما باید از این موضوع خرسند باشید. آغوز بیشترین فایده را برای نوزاد دارد. زیرا نوزاد را برای رویارویی با بسیاری از عوامل آسیب‌زای بیرونی آماده میکند.
زمانی که آغوز جای خود را به شیر می‌دهد
در فرآیند تشکیل شیر مادر، پس از آغوز شیر سفید تشکیل می‌شود. معمولا تا 10 روز، شیر به صورت آغوز است. اما هر چقدر که نوزاد بیشتر سینه مادر را بمکد، تشکیل شیر کامل زودتر شروع می‌شود. تا به مرحله‌ای می‌رسد که از سینه مادر، شیر سفید و رقیق‌تری بیرون می‌اید. این در واقع همان شیر اصلی است. این فرآیند که توسط هورمون‌های بدن کنترل می‌شود، تا روزی که کودک شما سینه‌تان را بمکد، ادامه خواهد داشت.
پس از تشکیل شیر مادر، سطح هورمون پروژسترون و استروژن در بدن مادر کاهش می‌یابد. در عوض هورمونی به نام پرولاکتین فعال‌تر خواهد شد. این هورمون باعث تولید شیر مادر می‌شود. فرآیند تبدیل آغوز به شیر کامل ممکن است بین سه تا پنج روز طول بکشد. البته این مقدار ثابت نیست و در بدن افراد مختلف متفاوت خواهد بود. اما با مکیدن نوزاد، پرولاکتین فعال‌تر می‌شود تا جایی که شیر مادر به تکامل می‌رسد.
حس پس از تشکیل شیر مادر
بسیاری از خانم‌هایی که قرار است برای بار اول زایمان و شیردهی را تجربه کنند می‌پرسند، تشکیل شیر مادر در سینه چه حسی دارد؟ بسیاری از آنها نگران هستند و گمان می‌کنند این پروسه دردناک است یا حس بدی است. اما اصلا جای نگرانی وجود ندارد. زیرا این اتفاق به یکباره در بدن شما نمی‌افتد. بلکه به تدریج اتفاق خواهد افتاد. بنابراین شما هیچ حس بدی دریافت نمی‌کنید. اما بدون اغراق باید عنوان کنیم شیردهی حس بسیار متفاوتی است که تا زمانی که آن را تجربه نکنید، نمی‌توانید به درک درستی برسید.
حس سیر کردن شکم تکه‌ای از وجودتان، تمام تغییرات فیزیکی متفاوت را از بین خواهد برد. اما در کنار آن باید تغییرات فیزیکی را نیز در نظر بگیریم. احساس پر بودن و سنگینی بیش از حد در سینه‌ها، برجستگی رگ‌های سینه، حساسیت به لمس و... همگی از جمله تغییرات منفی هستند که پس از تشکیل شیر مادر در سینه رخ می‌دهند. حتی گاهی نیز ممکن است، شیر از سینه شما بیرون بریزد و لباستان خیس شود. این اتفاق به دلیل تولید حجم بالای شیر و کم بودن ظرفیت معده دلبندتان است.
اندازه سینه‌ها پس از تشکیل شیر مادر
اندازه سینه‌ها پس از تشکیل شیر مادر در هر کسی متفاوت است. اما در حالت کلی اندازه سینه یک خانم در دوران شیردهی دو تا چهار برابر افزایش می‌یابد. البته این مختص روزها و هفته‌های اول شیردهی است. زمانی که نوزادتان بزرگتر می‌شود و شیر بیشتری طلب میکند، سینه‌ها کوچکتر می‌شوند. به طور کلی باید در نظر بگیرید تا یک ماه اول، ممکن است سینه‌های شما اندازه غیر طبیعی داشته باشند. اما اصلا نگران نباشید. زیرا این موقتی است و پس از مدتی اندازه سینه‌ها به حالت طبیعی باز می‌گردد.
در صورت عدم تشکیل شیر در سینه چه کنیم؟
اگر چند روز پس از زایمان احساس کردید که هیچ شیری در سینه‌تان تشکیل نشده است، باید به پزشک مراجعه کنید. معمولا شیر مادر باید در عرض یک هفته بعد از زایمان به طور کامل تشکیل شود و شکم نوزاد را به خوبی سیر کند. در صورتی که خلاف این موضوع اتفاق بیفتد، باید به پزشک مراجعه کنید تا وضعیتتان را مورد بررسی قرار دهد.
بسیاری از مادران می‌پرسند، از کجا بفهمیم شیر در حال تشکیل شدن است و به زودی حجم آن افزایش می‌یابد؟ در حالت کلی برای تشکیل شیر مادر و یا عدم تشکیل آن یک سری علائم وجود دارد. علائم عدم تشکیل شیر مادر به شرح زیر است:
- بی‌حال شدن نوزاد
- خیس نشدن پوشک نوزاد
- مدفوع نکردن نوزاد
- گریه‌های نوزاد
- عدم احساس سنگینی در سینه‌ها
در صورتی که این علائم را مشاهده کردید، سریعا به پزشک مراجعه کنید. زیرا باید با مشورت پزشک شیرخشک را شروع کنید. در غیر این صورت خطرات جدی سلامت نوزاد شما را تهدید خواهد کرد.
منبع:mamanatural
