سر شیشه مهمترین قسمت شیشه شیر است که در تماس مستقیم با نوزاد قرار میگیرد. خرید سر شیشه استاندارد تأثیر چشمگیری در تغذیه کافی و سلامت دهان و دندان نوزاد دارد.
اما بهترین مدل سر شیشه کدام است و در هنگام خرید سر شیشه به چه نکاتی باید توجه کنیم؟ برای پاسخ به این سؤالها لازم است با انواع سر شیشه و کاربرد هر یک آشنایی داشته باشیم.
آشنایی با انواع سر شیشه یکی از مهمترین مراحل برای انتخاب و خرید شیشه شیر مناسب برای نوزاد است. حتی پس از خریداری شیشه شیر ممکن است به دلایل متعدد به سر شیشه دیگری نیاز داشته باشید. رایجترین انواع سر شیشهها مدلهای معمولی کلاسیک، سر شیشه کروی، مدل ارتودنسی، سر شیشه ضدنفخ و سر شیشههای یک بار مصرف هستند.
بیشتر مدلهای سر شیشه فرم بلند و باریک دارند. این فرم از گذشته برای تولید سر شیشه رایج بوده و همچنان در بیشتر مدلهای شیشه شیر به کار میرود. این مدلها معمولاً از جنس لاتکس ساخته میشوند و در حالت کلی برای اکثر بچهها مناسب هستند.
مدلهای سر شیشه کروی، کوتاهتر از مدلهای کلاسیک بوده و شباهت بیشتری به سینه مادر دارند. به دلیل فرم خاص، این مدلها بهتر میتوانند حس شیر خوردن طبیعی را به نوزاد منتقل کنند. به خصوص اگر خودتان به نوزاد شیر میدهید و نگران عادت کردن کودک به شیشه شیر هستید، این مدلها انتخاب مناسبتری محسوب میشوند.
در سر شیشههای ارتودنسی، مانند پستانک ارتودنسی یک سمت سر شیشه فرم صاف و مسطح دارد. این مدلها کمترین احتمال ایجاد مشکلات فک و دندان را برای نوزاد دارند و توصیه میشود پس از دندان درآوردن بچهها از سر شیشههای ارتودنسی استفاده شود.
در این نوع سر شیشهها، حفرههایی برای خروج هوای اضافه از داخل سر شیشه ایجاد شده است که از بلعیده شدن هوای اضافه و نفخ نوزاد جلوگیری میکند. در بعضی از مدلها نیز نیهای خاصی در داخل شیشه شیر و یا روی سر شیشه تعبیه میشود که عملکرد مشابهی داشته و هوای اضافه را خارج میکنند. این مدلها برای نوزادان مبتلا به کولیک و رفلاکس معده که در هنگام شیر خوردن دچار مشکلات نفخ میشوند بسیار کاربردی هستند.
مدلهای مختلف سر شیشه، از نظر سرعت جریان شیر با هم متفاوت هستند و با رشد بچهها لازم است سر شیشه را تعویض کرده و سر شیشهای با جریان مناسب خریداری کنید. بعضی تولید کنندگان سر شیشههایی با قابلیت تنظیم سرعت جریان شیر عرضه میکنند که به شما اجازه میدهد از یک سر شیشه برای مدت طولانیتری استفاده کنید.
در موقعیتهایی که امکان شستوشو و ضدعفونی کردن اصولی سر شیشه وجود ندارد، سر شیشههای یک بار مصرف میتوانند بسیار کاربردی باشند. این محصولات به صورت استریل شده و در بستهبندی تکی عرضه میشوند و میتوانند بلافاصله بعد از باز شدن بدون نیاز به شستوشو مورد استفاده قرار گیرند.
بهترین مدل سر شیشه برای نوزاد مدلی است که بچهها بتوانند به خوبی آن را بگیرند و در هنگام مکیدن شیر احساس ناراحتی نکنند. گاهی انتخاب بهترین سر شیشه برای شیشه شیر میتواند کار سختی باشد و ممکن است لازم باشد چندین مدل مختلف را امتحان کنید.
برای تشخیص اینکه آیا سر شیشه مناسبی انتخاب کردهاید یا خیر میتوانید به سه نکته توجه کنید:
دو نکته اصلی و مهم در هنگام خرید سر شیشه، دقت به سرعت جریان شیر و جنس سر شیشه است. در کنار این مسائل، بهتر است اعتبار شرکت تولید کننده و سهولت پاکسازی سر شیشه را نیز مد نظر قرار دهید.
برای تست کیفیت سر شیشه و جریان شیر، شیشه شیر را پر کرده و آن را به سمت پایین خم کنید. اگر سر شیشه کیفیت مناسبی داشته باشد، پس از خروج یک یا چند قطره جریان شیر متوقف خواهد شد. در غیر این صورت، میزان خروج شیر از سر شیشه برای نوزاد مناسب نیست.
یکی از مهمترین نکات در انتخاب سر شیشه مناسب، سرعت جریان شیر است. انواع سر شیشهها از نظر سرعت به سطوح مختلفی تقسیمبندی میشوند که تولید کنندگان در توضیحات محصول خود درج میکنند. اکثر تولید کنندگان تنها سر شیشههایی با سه جریان تند، کند و معمولی تولید میکنند. برندهای سرشناس همچون Dr. Brown's سر شیشههای متنوعتر با ۶ نوع جریان مختلف شیر عرضه میکنند که دست شما را برای انتخاب مدل مناسب باز میگذارد.
معمولاً، مدل مناسب بر اساس گروه سنی تعیین میشود و هر چه بچهها بزرگتر باشند، سرعت جریان شیر باید بیشتر شود. با این حال، خلقیات بچهها با هم فرق دارد و همیشه سر شیشه توصیه شده برا رده سنی آنها، مناسبترین گزینه نیست. برای انتخاب سر شیشه با سرعت مناسب جریان شیر، بهتر است به رفتار کودک در هنگام شیر خوردن توجه کنید.
رایجترین انواع سر شیشه از جنس سیلیکون یا لاتکس ساخته میشود. هر یک از این مواد مزایا و محدودیتهایی دارند. ممکن است یک مدل برای یک نوزاد بهترین انتخاب بوده و برای نوزاد دیگری کاملاً نامناسب باشد.
لاتکس بافت بسیار نرمی دارد و به همین دلیل استفاده از آنها در تولید سر شیشه رایج است. اما عمر لاتکس نسبت به سیلیکون کمتر است و خیلی زود باید آن را تعویض کنید. همچنین لاتکس بعد از مدتی بوی شیر را در خود نگه میدارد.
نگرانی دیگر در مورد لاتکس، احتمال حل شدن مواد شیمیایی در شیر است و به محض مشاهده آثار خش و خوردگی، آن را دور بیندازید. احتمال حساسیت نوزاد به لاتکس موضوع دیگری است که باعث میشود این گزینه برای برخی خانوادهّا مناسب نباشد.
سر شیشههای سیلیکونی برتریهای متعددی نسبت به لاتکس دارند، از جمله اینه طول عمری بیشتری داشته و گاه حتی تا یک سال نیز دوام دارند. پاکسازی سیلیکون آسانتر است و اکثر مدلها را میتوان در داخل ماشین ظرفشویی شست. همچنین سیلیکون فودگرید از نظر سلامتی، نگرانیهای کمتری نسبت به لاتکس ایجاد میکند.
با تمامی این مزایا، سیلیکون به اندازه لاتکس نرم نیست و ممکن است برای بعضی کودکان و نوزادان راحت نباشد.
استفاده از مواد سمی و مضر همچون فتالات، BPA و PVC در تولید لوازم نوزاد از جمله شیشه شیر و سر شیشه ممنوع است و برخی کشورها قوانین سختگیرانهتری در این زمینه دارند. بهتر است در هنگام خرید سر شیشه محصولات استاندارد از برندهای معتبر را انتخاب کنید تا مطمئن شوید مدل انتخابی فاقد چنین مواد مضری است.
در هنگام خرید سر شیشه به قابلیت قرارگیری محصول در داخل ماشین ظرفشویی توجه کنید. همچنین برخی مدلها قابلیت جوشاندن در داخل آب جوش را ندارند و فقط باید از دستگاه استریل برای ضدعفونی کردنشان استفاده کنید. مد نظر قرار دادن این ویژگیها، از دردسرهای بعدی در هنگام استفاده از محصول جلوگیری میکند.