شیشه شیر

راهنمای خرید شیشه شیر نوزاد

مثلا اینکه شیشه شیر پلاستیکی بهتر است یا مدل‌های سیلیکونی و شیشه‌ای؟ بهترین فرم شیشه شیر چه فرمی است؟ شیشه شیر بزرگ بخریم یا کوچک؟ برای پاسخ به این سوالات که در ابتدا ناتمام به نظر می‌رسند، بهتر است با انواع شیشه شیر در بازار و مزایا و معایب هر یک آشنایی داشته باشیم.

انواع شیشه شیر از نظر جنس بطری

بطری و محفظه نگهداری شیر را می‌توان یکی از مهمترین قسمت‌های یک شیشه شیر دانست. اغلب مدل‌های موجود در بازار از جنس شیشه، پلاستیک یا سیلیکون ساخته می‌شوند. هر یک از این مدل‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند که می‌تواند در تصمیم‌گیری شما برای انتخاب مدل مناسب تأثیرگذار باشد.

شیشه شیر شیشه‌ای یا پیرکس

بطری‌های شیشه‌ای از جنس شیشه حرارت دیده (با نام تجاری پیرکس) ساخته می‌شوند که مقاومت زیادی در برابر ضربات داشته و برای تغذیه بچه‌ها کاملا ایمن است. این بطری‌های قابلیت قرارگیری در داخل فر و ماشین ظرفشویی را نیز دارند و حرارت موجب آسیب دیدن آنها نمی‌شود.

مزایای شیشه شیر شیشه‌ای یا پیرکس

• بطری‌های شیشه‌ای به طور طبیعی سالم هستند و جای نگرانی برای استفاده از مواد مضر همچون فتالات در ساخت آنها وجود ندارد.
• مزیت دیگر بطری‌های شیشه‌ای آن است که به مرور زمان کیفیت خود را از دست نمی‌دهند و احتمال تجزیه شدن مواد در اثر شست‌وشو و انتقال مواد شیمیایی به شیر وجود ندارد.
• همچنین طول عمر بطری‌های شیشه‌ای زیاد است و معمولا نیازی به تعویض و جایگزینی ندارند.

معایب شیشه شیر پیرکس یا شیشه‌ای

• بزرگترین محدودیت بطری‌های شیشه‌ای وزن بیشتر آنهاست که باعث می‌شود نگهداری و جابه‌جایی آنها برای والدین سخت باشد.
• همچنین سطح بدنه شیشه‌ای بطری می‌تواند اندکی لغزنده باشد. در بعضی مدل‌ها از رویه سیلیکونی برای حل این مشکل استفاده می‌شود.
• با وجود مقاومت بالای شیشه پیرکس، احتمال شکستن آن صفر نیست.

شیشه شیر پلاستیکی

بطری‌های پلاستیکی مورد استفاده در ساخت شیشه شیر معمولا از جنس پروپیلن هستند که یکی از سخت‌ترین انواع پلاستیک است. بطری‌های پلاستیکی به دلیل صفر بودن احتمال شکستن، وزن سبک و قیمت مناسب محبوبیت زیادی دارند و می‌توان گفت بیشترین تنوع را در میان انواع شیشه شیر دارند.

نقطه ضعف بزرگ بطری‌های پلاستیکی آن است که به سرعت کیفیت خود را از دست می‌دهند و پس از مدتی باید آنها را با بطری جدید جایگزین کنید. نشتی شیر، آثار خراش و شکستگی سطحی، تغییر رنگ، بو گرفتن و کدر شدن از جمله علائمی هستند که نشان می‌دهند باید بطری پلاستیکی را دور بیندازید.

شیشه شیر سیلیکونی

بطری‌های سیلیکونی از جدیدترین محصولات موجود در بازار هستند که از جنس سیلیکون فودگرید ساخته می‌شوند و فاقد مواد مضر همچون فتالات، BPA و PVC هستند. مدل‌های سیلیکونی از نظر مزایا و معایب، در حد میانی شیشه و پلاستیک قرار می‌گیرند و به همین دلیل در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند.

مزایای سیلیکون نسبت به شیشه

• شیشه شیر سیلیکونی وزن سبکی داشته و به اندازه مدل‌های شیشه‌ای سنگین نیست.
• اکثر مدل‌های سیلیکونی قیمت مناسب‌تری نسبت به بطری‌های شیشه‌ای دارند.
• بافت بدنه سیلیکونی لغزنده نیست و احتمال لیز خوردن و یا شکستگی وجود ندارد.

مزایای سیلیکون نسبت به پلاستیک

• تخلخل بافت سیلیکون بیشتر از پلاستیک است و احتمال لک گرفتن و خش برداشتن آن در طول زمان کمتر است.
• سیلیکون به طور کلی ماده سالم‌تری نسبت به پلاستیک بوده و از مواد سمی رایج در تولید پلاستیک در ساخت آن استفاده نمی‌شود.
• عمر بطری‌های سیلیکونی معمولا بیشتر از مدل‌های پلاستیکی است.

نرمی و انعطاف‌پذیری سطح بطری سیلیکونی باعث می‌شود بچه‌ها حس بهتری نسبت به آن داشته باشند. با این حال، به دلیل وزن سبک بهتر است در انتخاب بطری سیلیکونی مدل‌هایی را انتخاب کنید که بدنه پهن و عریضی داشته باشد تا احتمال واژگونی بطری و ریختن شیر به بیرون وجود نداشته باشد. 

شیشه شیر فلزی

بطری‌های فلزی شیشه شیر از جنس فولاد ضدزنگ ساخته می‌شوند و مزایای متعددی دارند. بطری فلزی از مواد غیرسمی ساخته شده و از نظر سلامتی و بهداشت بسیار ایمن است. احتمال حل شدن مواد شیمیایی در شیر وجود ندارد. همچنین بطری فلزی سبک و با دوام بوده و احتمال شکستگی یا آسیب دیدن آن به هر شکل دیگری بسیار کم است.

بزرگترین ایراد بطری‌های فلزی که باعث می‌شود محبوبیت کمتری داشته باشند، قیمت بسیار بالای آنهاست. مشکل دیگر این بطری‌ها آن است که هیچ دیدی به داخل بطری وجود ندارد و این مسئله، اندازه‌گیری و کنترل مقدار شیر نوزاد را برای والدین دشوار می‌کند.

انواع شیشه شیر از نظر فرم بطری

یکی دیگر از زمینه‌هایی که باعث تفاوت مدل‌های مختلف شیشه شیر می‌شود، شکل ظاهری بطری است. بیشتر مدل‌های شیشه شیر نوزاد، بطری بلند و باریک استوانه‌ای دارند که شکل کلاسیک شیشه شیر محسوب می‌شود که برای اکثر بچه‌ها مناسب است. در سال‌های اخیر مدل‌های متنوع دیگری از بطری شیشه شیر نیز طراحی شده‌اند که مزایای بیشتری نسبت به مدل‌های کلاسیک دارند.

شیشه شیر دهانه عریض

این مدل از شیشه شیر نسبت به مدل‌های کلاسیک کوتاه‌تر بوده و پایه پهن‌تری دارد. علاوه بر شکل بدنه، فرم سرشیشه نیز به صورت کوتاه و عریض طراحی می‌شود که شباهت بیشتری به سینه مادر دارد. این مدل‌ها در حال حاضر محبوبیت بسیار زیادی دارند زیرا نگه داشتن آن برای بچه‌های کوچک بسیار آسان‌تر از بطری‌های کلاسیک است. مزیت دیگری بطری‌های عریض، آسان بودن شست‌وشو برای والدین است.

شیشه شیر خمیده

این مدل‌ها در محل اتصال سرشیشه به بطری، اندکی زاویه داشته به سمت بیرون خم می‌شوند. این فرم طراحی باعث می‌شود شیر در انتهای بطری جمع شود که تا حدی از بلعیدن هوا در هنگام شیر خوردن جلوگیری می‌کند. بزرگترین مشکل این مدل‌ها آن است که شستن آنها برای والدین کار سختی است.

شیشه شیر کروی

مدل‌های کروی شیشه شیر به صورت نیم‌کره طراحی شده و شکلی شبیه به سینه مادر دارند. هدف اصلی در طراحی این مدل از شیشه شیرها، آسان شدن فرآیند عادت دادن نوزاد از شیر مادر به شیشه شیر یا برعکس است. با این حال، این فرم طراحی خلاقانه، مزایای دیگری نیز به همراه دارد. از جمله:

• گرم شدن سریع و یکنواخت شیر که مانع از تشکیل نقاط داغ و آسیب دیدن مواد مغذی شیر می‌شود
• سرد شدن سریع شیر که از رشد باکتری‌ها جلوگیری می‌کند
• راحت‌تر بودن مراحل شست‌وشو و خشک کردن
• نگهداری آسان به دلیل ابعاد کوچک‌تر و ظرفیت بیشتر

یک شیشه شیر خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟

یک شیشه شیر خوب در درجه اول سلامتی و ایمنی نوزاد را تضمین می‌کند و در وهله دوم استفاده از آن برای والدین آسان است. ویژگی‌های اساسی یک شیشه شیر خوب را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد.

1. از مواد اولیه سالم و ایمن ساخته شده و فاقد فتالات، BPA، PVC و سایر مواد مضر است
2. بادوام است و احتمال حل شدن مواد سازنده آن در شیر نوزاد وجود ندارد
3. ابعاد مناسبی دارد و نگه داشتن آن برای بچه‌ها آسان است
4. قابلیت ضدنفخ داشته و از دل‌درد و ناراحتی نوزاد جلوگیری می‌کند
5. سرعت جریان شیر در سرشیشه با سن نوزاد متناسب است
6. گرفتن سرشیشه و مکیدن آن برای نوزاد آسان است
7. شستن و خشک کردن آن برای پدر و مادر آسان است
8. سنگین نیست و نگهداری و جابه‌جایی آن دردسری ایجاد نمی‌کند

نکات مهم برای خرید شیشه شیر

پس از انتخاب نوع شیشه شیر دلخواه خود از نظر جنس و فرم بطری، لازم است به برخی جزئیات دیگر در هنگام خرید شیشه شیر نیز توجه کنید. گنجایش و ظرفیت شیشه شیر، سرعت جریان شیر، نوع سرشیشه، قابلیت ضدنفخ، و سرشیشه ارتودنسی از جمله موارد مهمی هستند که معمولاً مورد توجه قرار می‌گیرند.

ظرفیت بطری بر اساس سن نوزاد

اکثر مدل‌های شیشه شیر در دو سایز کوچک و بزرگ عرضه می‌شوند. ظرفیت سایزهای کوچک حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلی‌لیتر بوده و ظرفیت بطری‌های با سایز بزرگ حدود ۲۴۰ تا ۲۷۰ میلی‌لیتر است. در شش ماه اول تولد که اکثر بچه‌ها در هر بار حدود ۶۰ تا ۱۲۰ میلی‌لیتر شیر می‌خورند، می‌توانید از بطری‌های کوچک استفاده کنید. با بزرگ شدن بچه‌ها و افزایش حجم شیر در هر وعده غذایی، لازم است از بطری‌های بزرگ‌تر استفاده کنید.

ممکن است بخواهید برای جلوگیری از هزینه مجدد، از همان ابتدا شیشه شیر بزرگ خریداری کنید. با این حال، باید دقت کنید که بعضی از مدل‌های بزرگ‌تر شیشه شیر با سرشیشه‌هایی عرضه می‌شوند که سرعت جریان شیر آنها برای نوزاد تازه متولد شده زیاد است. بنابراین در هنگام خرید شیشه بزرگ برای نوزاد، باید نوع سرشیشه را نیز بررسی کنید.

سرعت جریان شیر

مدل‌های مختلف سرشیشه از نظر سرعت جریان شیر در سه مدل عرضه می‌شوند: Slow، Medium و Fast. به طور معمول، نوزادان با شیشه‌هایی با سرعت کند (Slow) راحت‌تر هستند و به مرور می‌توانید سرشیشه‌هایی با جریان بیشتر شیر برای آنها تهیه کنید. بعضی از تولید کنندگان سرشیشه‌هایی مخصوص نوزادان نارس نیز طراحی می‌کنند که در صورت نیاز می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.

مادرانی که خودشان به نوزاد شیر می‌دهند، بهتر است تا حد ممکن از سرشیشه‌هایی با جریان کند استفاده کنند. عادت کردن بچه‌ها به سرشیشه‌هایی با جریان متوسط و تند باعث می‌شود نوزاد تنبل شده و از گرفتن سینه مادر اجتناب کند. احساس خفگی و سرفه نوزاد در حین شیر خوردن نیز به معنی بالا بودن سرعت جریان شیر است.

جنس سرشیشه

دو ماده رایج در ساخت سرشیشه سیلیکون و لاتکس هستند. برخی از برندها از لاستیک طبیعی نیز برای تولید سرشیشه استفاده می‌کنند که کاربرد آن رواج کمتری دارد.

• سرشیشه لاتک: سرشیشه‌هایی که از جنس لاتکس ساخته می‌شوند نرم‌تر هستند و اکثر بچه‌ها علاقه بیشتری به آن دارند. با این حال، دوام سرشیشه‌های لاتکس کمتر از مدل‌های سیلیکونی است. همچنین احتمال حل شدن مواد لاتکس در شیر نوزاد بیشتر است. برخی نوزادان نیز به کلی نسبت به فرآورده‌های لاتکس حساسیت دارند.
• سرشیشه سیلیکونی: سرشیشه‌های سیلیکون فودگرید دوام و طول عمر بیشتری دارند و احتمال اینکه مواد سمی از طریق این سرشیشه‌ها وارد شیر شود کمتر است. اما نرمی و لطافت سرشیشه‌های لاتکس را ندارند.

در نهایت فارغ از اینکه چه مدلی را خریداری می‌کنید، باید بدانید که سرشیشه‌ها باید به طور منظم تعویض شوند. دیدن هر گونه آثار خط و خش، تغییر رنگ، چسبناک شدن سطح سرشیشه و افزایش سرعت جریان شیر به این معنی است که سرشیشه باید تعویض شود.

فرم سرشیشه

به طور معمول اکثر سرشیشه‌ها فرم بلند و باریک دارند اما در مدل‌های جدید، سرشیشه‌های کوتاه و پهن رایج‌تر هستند. این مدل‌ها به دلیل شباهت بیشتر به سینه مادر برای برخی نوزادان راحت‌تر هستند. به خصوص اگر مادر بخواهد همزمان با شیشه، به نوزاد شیر بدهد استفاده از این مدل‌ها از بدعادت شدن نوزاد جلوگیری می‌کند.

سرشیشه ارتودنسی

سرشیشه‌های ارتودنسی شکلی شبیه به پستانک ارتودنسی داشته و یک طرف آنها پهن است. برخی مطالعات نشان داده‌اند این نوع سرشیشه‌ها عوارض جانبی کمتری روی فک و رشد دندان‌های نوزاد دارند و بهتر است در زمان دندان درآوردن بچه‌ها، از این مدل‌ها استفاده شود.

شیشه شیر ضدنفخ

مدل‌های شیشه شیر ضدنفخ، به خاطر داشتن نی و سیستم هوابندی از بلعیدن هوای اضافی در هنگام شیر خوردن جلوگیری می‌کنند. این قابلیت به خصوص برای بچه‌های مبتلا به کولیک و رفلاکس حیاتی بوده و می‌تواند میزان گریه و ناراحتی نوزاد را کاهش دهد.

در بعضی مدل‌های شیشه شیر ضدنفخ، نی در داخل سرشیشه تعبیه شده و در برخی دیگر در داخل بطری قرار می‌گیرد. در هر حال، این مدل‌ها می‌توانند تعداد زیادی قطعات ریز داشته باشند که شست‌وشو و استریل کردن شیشه شیر را برای والدین سخت می‌کند. بنابراین، بهتر است در هنگام خرید به میزان پیچیدگی مدل انتخابی و تعداد قعطعات آن توجه کنید.

نگهداری آسان

فرم و ابعاد شیشه شیر، علاوه بر راحتی نوزاد در نگه داشتن شیشه و خوردن شیر، در راحتی پدر و مادر برای نگهداری بطری نیز مؤثر است. به خصوص اگر قرار است تعداد زیادی شیشه شیر خریداری کنید، بهتر است به آسان بودن مراحل شست‌وشو و خشک کردن توجه کرده و فضایی را که هر شیشه اشغال می‌کند مد نظر قرار دهید. معمولاً مدل‌های کروی و پهن، از این نظر دردسر کمتری از این نظر دارند.

سازگاری با شیردوش

در صورتی که قصد استفاده از شیردوش برای شیر دادن به نوزاد را داشته باشید، با اتصال مستقیم شیردوش به شیشه شیر نوزاد کار شما به مراتب ساده‌تر خواهد بود. بعضی از مدل‌های شیشه شیر به طور مستقیم قابلیت نصب سری شیردوش را دارند. در بعضی مدل‌ها نیز می‌توان با کمک آداپتورهای مخصوص، سری شیردوش را به شیشه شیر متصل کرد.