آیا روروک برای کودک ضرر دارد؟

روروک یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین لوازم بازی بچه‌ها در سنین زیر یک سال است. با این حال تحقیقات انجام شده در سال‌های اخیر باعث شده است برخی متخصصان نسبت به استفاده از این وسیله به والدین هشدار بدهند.

آیا استفاده از روروک واقعا برای کودکان مضر است؟
روروک کودک چه مزایا و چه محدودیت‌هایی دارد؟
چه سنی برای بازی با روروک مناسب است و چگونه می‌توان از خطرات احتمالی روروک برای بچه‌ها جلوگیری کرد؟

این سؤالات از جمله سوالات رایج والدین در مورد روروک هستند که در این مطلب مورد توجه قرار خواهند گرفت.

آیا روروک کودک برای بچه‌ها مضر است؟

استفاده از روروک کودک در برخی کشورها همچون کانادا به طور کلی ممنوع است و در سایر کشورها نیز متخصصان نسبت به استفاده از آن هشدار می‌دهند. اما چرا با وجود خطرات احتمالی تولید آن متوقف نمی‌شود؟ پاسخ این سؤال آن است که بسیاری از والدین تجربهٔ مثبتی از استفاده از روروک دارند و با رعایت نکات ایمنی، می‌توان از خطرات این وسیله جلوگیری کرد. روروک در سنینی که کودکان سعی می‌کنند روی پای خود بایستند و راه بروند به بچه‌ها اجازه می‌دهد به صورت مستقل بازی کنند. والدین نیز می‌توانند مدت کوتاهی را استراحت کرده و دورادور مراقب فرزند خود باشند.

با این حال استفادهٔ نادرست از این وسیله می‌تواند تبعات ناگواری همچون اختلال در رشد بچه‌ها، سقوط و آسیب دیدگی داشته باشد. در یک جمع‌بندی می‌توان گفت روروک یک وسیلهٔ ضروری در میان اقلام سیسمونی نوزاد محسوب نمی‌شود و صرفاً یک وسیلهٔ بازی برای سرگرمی بچه‌هاست. خانواده‌ها می‌توانند از این وسیله برای بازی کردن بچه‌های خود استفاده کنند اما باید به زمان صحیح استفاده از روروک توجه کرده و نکات ایمنی را در این زمینه رعایت کنند.

بهترین زمان استفاده از روروک چه زمانی است؟

بیشتر مدل‌های روروک بچه برای رده سنی ۴ تا ۱۶ ماه تولید می‌شود اما این به آن معنی نیست که همهٔ بچه‌ها می‌توانند از ۴ ماهگی با روروک راه بروند. برای استفاده از لوازمی مانند روروک باید توانایی فیزیکی و آمادگی جسمانی بچه‌ها را مد نظر قرار دهید. از آنجایی که سرعت رشد بچه‌های مختلف یکسان نیست، سن مناسب استفاده از روروک نیز می‌تواند متفاوت باشد.

• نشستن به تنهایی: اولین شرط آمادگی بچه‌ها برای بازی با روروک این است که بتوانند به تنهایی بنشینند و سر و گردن خود را به راحتی کنترل کنند.
• قد: قد بچه‌ها باید به حدی باشد که پس از قرار دادن آنها در داخل روروک، پاهایشان به طور کامل روی زمین باشد و برای ایستادن تحت فشار نباشند.
• وزن: وزن بچه‌ها باید در بازهٔ حداقل و حداکثر تعیین شده توسط تولید کننده قرار داشته باشد. استفاده از روروک برای بچه‌هایی که وزن آنها بیشتر از حداکثر ظرفیت اعلام شده توسط تولید کننده است می‌تواند باعث شکستن روروک و آسیب دیدن بچه‌ها شود.

در نهایت در صورت برقراری تمامی این شرط‌ها، همچنان ممکن است بعضی کودکان آمادگی کافی برای راه رفتن با روروک را نداشته باشند. اگر بچه‌ها از بازی با روروک اجتناب می‌کنند یا فکر می‌کنید زمان راه رفتن آنها دیر شده است، لازم است از یک متخصص کمک بگیرید.

روروک کودک چه مزایا و کاربردهایی دارد؟

روروک به عنوان یک وسیلهٔ بازی می‌تواند تأثیر مثبتی در بهبود مهارت‌های حرکتی و شناختی بچه‌ها داشته باشد. به طور کلی کاربرد و مزیت اصلی روروک بازی کردن و سرگرم شدن بچه‌هاست. سایر مزایای روروک بچه را می‌توان به طور کلی در سه زمینهٔ تحرک و افزایش آمادگی جسمانی، پرورش مهارت‌های فکری و ایجاد اوقات فراغت برای والدین دسته‌بندی کرد.

تحرک و آمادگی جسمانی

با راه رفتن به اندازه به کمک روروک، بچه‌ها در طول روز تحرک بیشتری دارند و اعتماد به نفس لازم برای ایستادن و راه رفتن را کسب می‌کنند. استفادهٔ درست و به اندازه تا حدی در تقویت ماهیچه‌های پا نیز مؤثر است. همچنین فعالیت فیزیکی به تخلیهٔ انرژی در بچه‌های پرجنب و جوش کمک می‌کند که مزایای دیگری همچون افزایش کیفیت خواب شبانه دارد.

استقلال و پرورش فکری

بچه‌ها با قرار گرفتن در داخل روروک می‌توانند آزادانه و بدون کمک والدین به محیط اطراف حرکت کرده و به کشف محیط بپردازند. به شرطی که لوازم در دسترس آنها از نظر ایمنی کنترل شده باشند، این تجربه می‌تواند به مستقل بار آمدن کودک کمک کند. در عین حال این تجربه با یادگیری، پرورش مهارت‌های فکری و افزایش هماهنگی دست و چشم همراه است.

استراحت والدین

ماه‌های اولیهٔ مراقبت از کودک برای پدر و مادر سخت و دشوار است. با رسیدن بچه‌ها به سن بازی با لوازمی همچون روروک یا جامپر، والدین می‌توانند برای مدت کوتاهی به بچه‌ها اجازه دهند به تنهایی بازی کنند. البته والدین همچنان باید به صورت دورادور مراقب کودک باشند تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.

روروک چه معایبی برای بچه‌ها دارد؟

معایب روروک را به طور کلی می‌توان در استفادهٔ نامناسب از این وسیله خلاصه کرد. استفادهٔ زودتر از موعد از روروک می‌تواند به اختلال رشد منجر شود. استفادهٔ بیش از اندازه می‌تواند به تنبلی و دیر راه رفتن بچه‌ها منتهی شود و عدم رعایت نکات ایمنی با خطر آسیب دیدگی کودک همراه است.

اختلال در رشد به دلیل استفادهٔ زودهنگام

بعضی خانواده‌ها سعی می‌کنند از روروک برای آموزش سریع‌تر راه رفتن به بچه‌هایی که هنوز آمادگی کافی ندارند بهره بگیرند. این یکی از رویکردهای غلط در استفاده از روروک است که باعث می‌شود مراحل رشد کودک از حالت طبیعی خارج شود. سن مناسب استفاده از روروک زمانی است که بچه‌ها بتوانند به راحتی و بدون نیاز به کمک کنترل سر و گردن خود را حفظ کنند. اگر بچه‌ها هنوز آمادگی کافی برای ایستادن و راه رفتن ندارند، لازم است از یک متخصص برای حل مشکل آنها کمک گرفته شود و استفاده از روروک راه حل مناسبی برای این هدف نیست.

وابستگی و تنبلی به دلیل استفادهٔ بیش از اندازه

یکی دیگر از اشتباهات رایج در استفاده از روروک، استفادهٔ بیش از اندازه از آن است. قرار گرفتن طولانی مدت در روروک می‌تواند شکل مفاصل ران و لگن بچه‌ها را تحت تأثیر قرار داده و سیر طبیعی رشد کودکان را دچار اختلال کند. همچنین عادت کردن به روروک می‌تواند باعث تنبلی و دیر راه رفتن بچه‌ها شود. بنابراین خانواده‌ها نباید اجازه دهند که بچه‌ها به صورت طولانی مدت با روروک بازی کنند. حد مناسب استفاده از روروک ۱۰ دقیقه و نهایتاً دو بار در روز است.

سقوط و آسیب دیدگی به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی

روروک به اشکال مختلفی می‌تواند برای کودکان خطرساز باشد. بچه‌ها با نشستن در داخل روروک می‌توانند به هر جایی دوست دارند بروند در حالیکه در این سن قدرت تشخیص خطرات را ندارند. سقوط از پله‌ها، کشیدن رومیزی و سقوط لوازم میز روی سر بچه‌ها، بیرون آمدن از روروک و برخورد سر با زمین از جمله آسیب‌های رایج در حین استفاده از روروک هستند. والدینی که این وسیله را برای بازی و سرگرمی بچه‌ها انتخاب می‌کنند باید توجه ویژه‌ای به انتخاب مدل‌های استاندارد داشته و یک محیط ایمن و عاری از خطر برای بازی کردن بچه‌ها فراهم سازند.

باید‌ها و نبایدهای استفاده از روروک کودک

در اولین گام باید از استفادهٔ نادرست از روروک که پیش از این ذکر شد اجتناب کنید. مطمئن شوید که کودک شما از نظر جسمانی آمادگی استفاده از روروک را دارد و استفاده از روروک را به مدت زمان کوتاه در حد ۱۰ دقیقه و حداکثر ۲ بار در روز محدود کنید. بچه‌ها را نباید در هنگام بازی با روروک تنها بگذارید. در ادامه می‌توانید با رعایت نکات زیر، ایمنی استفاده از روروک را افزایش دهید.

لوازم خطرآفرین را از دسترس بچه‌ها دور کنید

با استفاده از روروک قد بچه‌ها افزایش پیدا می‌کند و به لوازمی دسترسی پیدا می‌کنند که در حالت عادی امکان‌پذیر نیست. بنابراین در چیدمان منزل باید این نکته را در نظر بگیرید. بچه‌ها نباید بتوانند  از روی رورو به مواد مضر مانند عطر و اودکلن، مواد داغ مانند فنجان چای و شمع یا رومیزی دسترسی داشته باشند. در برخی مدل‌ها سینی روروک به صورت پهن طراحی می‌شود که از دسترسی بچه‌ها به لوازم اطراف‌شان جلوگیری می‌کند.

کف زمین یکنواخت و مسطح باشد

فضایی که برای بازی کردن بچه‌ها انتخاب می‌کنید باید یکنواخت و مسطح باشد. به این معنی که یا فقط فرش یا فقط پارکت باشد. تلاش برای آمدن از روی پارکت به روی فرش می‌تواند باعث گیر کردن چرخ‌ها و سقوط کودک شود.

بچه‌ها باید از پله‌ها دور باشند

حتی اگر از نرده و حفاظ برای جلوگیری از رفتن بچه‌ها به سمت پله استفاده می‌کنید، همچنان در هنگام بازی با روروک بچه‌ها باید از پله‌ها دور باشند. برای اطمینان بیشتر در هنگام خرید روروک مدل‌هایی را انتخاب کنید که دارای سیستم ترمز ایمنی هستند. در این مدل‌ها، در صورتی که ارتفاع یکی از چرخ‌ها پایین‌تر از سایر چرخ‌ها باشد، روروک به طور خودکار قفل می‌شود.

در صورت نیاز سینی بازی را جدا کنید

بر روی مدل‌های مختلف روروک اسباب‌بازی‌هایی تعبیه می‌شود که معمولاً برای ردهٔ‌ سنی زیر یک سال مناسب بوده و به بچه‌ها در یادگیری بیشتر کمک می‌کنند. با این حال، اسباب‌بازی‌ها می‌توانند حواس بعضی بچه‌ها را پرت کرده و موجب سقوط آنها شوند. در این صورت بهتر است سینی بازی را جدا کنید.

از جوراب یا پاپوش مناسب استفاده کنید

بعضی از مدل‌های مخصوص جوراب کودک با دانه‌های لاستیکی از سر خوردن پای بچه‌ها روی پارکت جلوگیری می‌کند. در صورتی که احتمال می‌دهید پای کودک در هنگام حرکت با روروک سر بخورد می‌توانید از این جوراب‌ها استفاده کنید. همچنین در هنگام خرید روروک باید مدل‌هایی را انتخاب کنید که به لاستیک‌های ضدلغزش مجهز باشند.

از فعالیت و بازی‌های دیگر غافل نشوید

رشد کودک در سال‌های اول تولد مستلزم مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و بازی‌های متنوع است تا هر یک از مهارت‌های مورد نیاز به درستی شکل بگیرند. بازی و تحرک با کمک لوازمی همچون روروک تنها یک نوع بازی و سرگرمی برای بچه‌هاست. چهار دست و پا راه رفتن روی زمین، بازی کردن با اسباب‌بازی‌ها، ماساژ دادن بچه‌ها، تمرینات یوگا و حرکت ورزشی مخصوص کودکان از جمله دیگری فعالیت‌هایی هستند که به رشد مهارت‌های مختلف در بچه‌ها کمک می‌کنند و نباید از آنها غافل شوید.