زردی نوزاد یکی از مشکلاتی است که در بدو تولد برای او به وجود می‌آید. شاید بپرسید چه اتفاقی در دوران بارداری می‌افتد که نوزاد به محض تولد، زردی یا یرقان دارد؟ این موضوع چطور تشخیص داده می‌شود؟ آیا خطرناک است و نشانه بیماری خاصی است؟ درمان زردی نوزاد چگونه است و... قبل از هر چیز باید بگوییم اگر زردی در نوزادان به موقع تشخیص داده شود و مراحل درمانی آن طی شود، هیچ جای نگرانی برای شما به وجود نخواهد آورد و درمان زردی نوزاد به راحتی طی می‌شود. برای اینکه به دقیق‌ترین و علمی‌ترین جواب سوالاتی که در بالا مطرح شد برسید، مطالعه این بخش را از دست ندهید.
منظور از زردی نوزاد چیست؟
زردی نوزاد یا یرقان یک مشکل رایج است که 60 درصد نوزادان تازه متولد شده با آن روبرو می‌شوند. زردی در نوزادان طی هفته اول و دوم پس از تولد نمایان می‌شود و قابل تشخیص است. این مشکل معمولا بی‌خطر است و برای نوزادان یک تهدید جانی به حساب نمی‌آید.
البته در موارد نادری هم باید بگوییم زردی در نوزادان خطرات زیادی را به همراه دارد و نیاز به درمان‌های جدی پزشکی دارد. در اکثر موارد شما می‌توانید درمان زردی نوزاد در منزل را نیز انجام دهید. نوزادی که زردی داشته باشد، رنگ پوست و سفیدی چشم‌هایش نیز زرد است. این موضوع ممکن است در بعضیی از نوزادان بسیار خفیف باشد؛ به گونه‌ای که در حالت عادی نتوان آن را تشخیص داد. در چنین شرایطی ممکن است خود به خود مشکل زردی یا یرقان نوزاد از بین برود و درمان شود.
چرا نوزادان زردی می‌گیرند؟
یکی از مهمترین دغدغه مادران این است که چرا نوزادان در بدو تولد زردی دارند؟ چه چیزی منجر به بروز این مشکل می‌شود و چطور می‌توان مراقبت‌های لازم در بارداری را انجام داد تا نوزاد به این مشکل دچار نشود؟ آن چیزی که باعث زردی نوزاد می‌شود، رنگدانه‌ای به نام بیلی‌روبین است.
زمانی که سطح این رنگدانه در خون نوزاد بالا برود، پوست او زرد رنگ می‌شود. در حالت عادی بدن بیلی‌روبین خون را جمع کرده و به کبد منتقل می‌کند. پس از آن بیلی‌روبین از طریق مدفوع دفع می‌شود. در دوران بارداری کبد مادر این کار را انجام می‌دهد. بنابراین پس از تولد کمی زمان لازم است تا کبد نوزاد فعالیتش را شروع کند و این کار را انجام دهد. در نتیجه کمی زردی روی پوست او رسوب کند.
زمان شروع زردی نوزاد
به طور کلی زردی نوزاد از روز دوم یا سوم پس از تولد نمایان می‌شود. در صورتی که نوزادی به صورت نارس به دنیا بیاید، زردی از روز 5 یا 7 تولد شروع می‌شود و تا درمان کامل آن اتفاق بیفتد، تقریبا 2 ماه زمان می‌برد. زردی نوزادان از صورت آنها شروع می‌شود و کم‌کم به سمت گردن، قفسه سینه و دست و پا می‌رود. در این حالت کل بدن نوزاد دچار زردی می‌شود.
علائم زردی نوزاد
به غیر از چکاپ و آزمایش خون، می‌توان زردی نوزاد را از بررسی یک سری علائم دیگر تشخیص داد:
زرد شدن پوست صورت و بدن نوزاد
زرد شدن سفیدی چشم نوزاد
تغییر کردن رنگ مدفوع نوزاد به زرد یا نارنجی
تغییر رنگ ادرار نوزاد به زرد تیره
زرد شدن کف دست و کف پای نوزاد
زردی در کدام دسته از نوزادان شایع‌تر است؟
بعضی از نوزادان استعداد بیشتری برای ابتلا به زردی دارند. آیا می‌دانید از کدام گروه از نوزادان حرف می‌زنیم؟ به طور کلی نوزادانی که خواهر یا برادر دارند و آنها از قبل سابقه ابتلا به زردی را داشته‌اند، گرایش بیشتری به یرقان یا زردی دارند. همچنین نوزادانی که زودتر از موعد و به صورت نارس به دنیا می‌آیند، بیشتر دچار زردی می‌شوند. باید این را به خاطر داشته باشید که که زردی نوزاد یا یرقان در نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، بیشتر و شایع‌تر است که معمولا این نوع زردی بی‌خطر تلقی می‌شود.
اگر زردی نوزاد درمان نشود، چه مشکلاتی را به وجود می‌آورد؟
قبل از اینکه به بررسی روش‌های رفع زردی نوزاد بپردازیم خوب است تا ببینیم اگر زردی درمان نشود، چه مشکلاتی را برای نوزاد به وجود می‌آورد؟ در صورتی که درجه زردی نوزاد بیش از اندازه بالا باشد و این موضوع درمان نشود، احتمال بروز آسیب‌های مغزی آن هم به صورت دائمی وجود دارد. البته این موضوع بسیار نادر است؛ به گونه‌ای که باید بگوییم از هر 100 هزار نوزاد در سراسر دنیا، تنها یک نوزاد با این مشکل مواجه می‌شود.
روش‌های درمان زردی نوزاد
به طور کلی زردی نوزاد اگر خفیف باشد، با رشد کبد و بزرگتر شدن نوزاد، خود به خود درمان می‌شود. اغلب نوزادان 8 تا 12 روز که با شیر مادر یا شیرخشک تغذیه شوند، قادر به عبور بیلی‌روبین از بدن خود می‌شوند. در صورتی که زردی یا یرقان نوزاد شدید باشد، از فتوتراپی به عنوان سریع‌ترین راه درمان زردی نوزاد استفاده می‌شود. این یکی از شایع‌ترین و رایج‌ترین روش‌های درمان زردی در نوزادان است. بدین ترتیب که نوزاد لباس مخصوص می‌پوشد و از چشم‌بند مخصوص استفاده می‌کند. پس از آن داخل محفظه دستگاه و در معرض نور آبی رنگ قرار می‌گیرد. بسته به درجه زردی نوزاد، مدت زمان استفاده از این دستگاه متفاوت خواهد بود.
در شرایطی که این مشکل با استفاده از فتوتراپی درمان نشود، باید خون او تعویض شود. در این روش گلبول‌های قرمز سالم جایگزین گلبول‌های ناسالم می‌شوند و سطح بیلی‌روبین خون نوزاد کاهش می‌یابد.
درمان زردی نوزاد در خانه
یکی از روش‌های درمان زردی نوزاد در خانه، اجاره دستگاه فتوتراپی است. شما می‌توانید با مشورت و صلاحدید پزشک این دستگاه را اجاره کنید و داخل منزل آن را مورد استفاده قرار دهید. علاوه بر آن تغذیه مکرر نوزاد و دریافت شیر بیشتر باعث دفع بهتر بیلی‌روبین از خون نوزاد می‌شود. در صورتی که نوزاد از شیر مادر به خوبی تغذیه نمی‌کند، حتما با مشورت پزشک شیر کمکی به او بدهید.
هرچقدر سطح مایعات بدن نوزاد را بالاتر نگه دارید برای او بهتر است. البته برای نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌کنند بهتر است تا یک سری رژیم غذایی برای مادر رعایت شود. به طور مثال مصرف مواد غذایی با طبع گرم باعث تشدید زردی نوزاد می‌شود. بهتر است تا مادران تا زمانی که نوزادشان بهبود پیدا کند، از مواد غذایی با طبع سرد و تر استفاده کننند. بدین ترتیب روند درمان زردی نوزاد در منزل بهتر طی می‌شود.
منبع : بامبینو کالا
