علت پرخاشگری کودک چیست؟
آیا پرخاشگری و عصبانیت زمینه‌های ارثی و ژنتیکی دارد یا به نحوه تربیت والدین برمی‌گردد؟
این موضوع کودک و بزرگسال نمی‌شناسد. قطعا تماشای عصبانیت و پرخاشگری یک نفر می‌تواند برای اطرافیان او به شدت آزاردهنده باشد. گاهی حتی ممکن است اطرافیان برای آرام کردن کودک عصبانی و پرخاشگر به خشونت متوسل شوند. قبل از اینکه بخواهیم راهکاری برای رفع این مشکل ارائه دهیم، بهتر است تا ببینیم عصبانیت و پرخاشگری در کودکان چه دلایلی دارد؟ با ما تا پایان این بخش همراه باشید.
علت پرخاشگری کودک متفاوت است!
قبل از هر چیز باید بگوییم علت پرخاشگری کودک به دلایل مختلفی بستگی دارد. این مشکل ریشه‌های مختلفی دارد که ممکن است در برخی از کودکان یک یا چند علت باعث بروز این پرخاشگری و عصبانیت شود. به طور کلی عصبانیت، پرخاشگری و خشم بخشی از طبیعی‌ترین احساسات هر انسان از جمله کودکان است. عصبانیت و پرخاشگری‌های تکرار شونده قطعا از مشکلاتی نشات می‌گیرد که نیاز به بررسی دارد. اولین گام برای کنترل و درمان پرخاشگری کودکان، شناخت و ریشه یابی مشکل است. دلایلی همچون شرایط زندگی، شرایط روانی، ژنتیک، بیماری و... از جمله دلایلی هستند که می‌توان گفت پرخاشگری یکی از بازتاب‌های آن است. در ادامه به بررسی کامل‌تر و دقیق‌تر موضوع دلایل پرخاشگری کودک می‌پردازیم.
گاهی اوقات پرخاشگری کودک ریشه در رویدادهای دوران جنینی دارد!
علت پرخاشگری کودک گاهی اوقات رویدادها و عوامل قابل کنترل یا غیر قابل کنترل دوران جنینی است. مادرانی که در دوران بارداری خود از سیگار یا الکل استفاده می‌کنند، اغلب صاحب کودکان پرخاشگر می‌شوند. این موضوع بسیار مهم و جدی است و بر خلق‌وخوی کودک به شدت تاثیر می‌گذارد. علاوه بر این موضوع اگر در دوران بارداری، مادر در شرایط پراسترسی قرار بگیرد، این موضوع می‌تواند بر پرخاشگری کودک موثر باشد. رفتارهای خشونت‌آمیز با یک خانم باردار، قطعا مشکلات روانی متعددی را برای جنین به وجود می‌آورد که باید بگوییم پرخاشگری یکی از این مشکلات است.
شرایط محیطی و خانوادگی علت دیگر این مشکل است
گاهی اوقات علت پرخاشگری کودک، شرایط و عوامل محیطی و خانوادگی است. نوع برخورد و تعامل اعضای خانواده با یکدیگر و به خصوص با کودک، نقش مهمی در نوع رفتار و شکل‌گیری شخصیت او دارد. بسیاری از والدین رفتارهای زننده و آسیب‌زا با کودک خود دارند. خشونت‌های فیزیکی و کلامی والدین، مصرف مواد مخدر و اعتیادآور توسط والدین یا اعضای خانواده، برخوردهای فیزیکی والدین با کودک و... همگی باعث تاثیرات روانی منفی بر کودک می‌شوند. این تاثیرات منفی می‌توانند خودشان را با پرخاشگری، افسردگی، اضطراب، بی‌اعتماد به نفسی کودک و... خودشان را نشان دهند.
محیط اطراف و جامعه نیز می‌توانند به نوعی علت پرخاشگری کودک باشند. گاهی اوقات عواملی مانند سواستفاده جنسی، خشونت افراد مختلف جامعه مثل پزشک، مربی، معلم و... با کودک و سایر مسائل این چنینی می‌توانند باعث بروز پرخاشگری در کودکان شوند. خوب است تا بدانید در برخی مواقع، مرگ یکی از نزدیکان و اعضای خانواده و یا طلاق و جدایی پدر و مادر نیز می‌تواند دلیلی برای عصبانیت و پرخاشگری‌های مکرر کودک باشد.
آیا بیماری‌های روان شناختی علت پرخاشگری کودک است؟
اگر بپرسید آیا بیماری‌های روان شناختی علت پرخاشگری کودک است، به قطعیت می‌گوییم بله! اختلالات روان شناختی زمینه مناسبی را برای پرخاشگری و عصبانیت کودک فراهم می‌کنند. کودکانی که دچار رفتارهای توهم آمیز می‌شوند، در مقایسه با سایر کودکان پرخاشگری بیشتری را تجربه می‌کنند. همچنین کودکانی که مبتلا به اسکیزوفرنی هستند، واکنش‌های پرخاشگرانه‌ای دارند.
بعضی از کودکان، در خلق‌وخو اختلالاتی دارند. اختلالات دوقطبی یکی از نشانه‌های عصبانیت و پرخاشگری در کودکان است. گاهی اوقات ممکن است کودک در حالی که افسرده، منزوی و گوشه‌گیر به نظر می‌رسد، پرخاشگر و عصبی باشد. علاوه بر آن علت پرخاشگری کودک می‌تواند شامل اختلالات رفتاری مانند بیش فعالی باشد. بنابراین باید بگوییم نیاز است تا سلامت روانی کودک پرخاشگر از هر نظر بررسی شود.
درمان پرخاشگری کودکان چگونه انجام می‌شود؟
با توجه به علت پرخاشگری کودک، روش درمانی مناسب برای او انتخاب شده و به کار گرفته می‌شود. معمولا اکثر کودکانی که پرخاشگر و عصبی هستند، با تراپی شناختی-رفتاری درمان می‌شوند. یک سری برنامه‌ها و تمرین‌ها به جهت مدیریت و کاهش خشم و تکانشگری کودک به والدین پیشنهاد می‌شود. این برنامه‌ها می‌توانند تا حد زیادی در کنترل و درمان پرخاشگری کودکان موثر باشند.
گاهی اوقات نیاز است تا برای برطرف کردن علت پرخاشگری کودک، به سراغ داروهای آرام‌بخش برویم. بسیاری از والدین در برابر این موضوع گارد می‌گیرند و مصرف دارو را برای فرزندشان مناسب نمی‌بینند. باید بدانید که پرخاشگری و عصبانیت کودک اگر کنترل و مدیریت نشود، بزرگتر خواهد شد. در نتیجه ممکن است آسیب‌های جدی‌تر و بزرگتری را برای کودک به همراه داشته باشد.
نقش والدین و خانواده در درمان پرخاشگری کودک
پس از شناخت علت پرخاشگری کودک، لازم است تا متناسب با نوع مشکل و علت آن، درمان صحیح به کار گرفته شود. باید بدانید که خانواده در اینجا نقش بسیار مهم و پررنگی دارد. بسیاری از والدین با نداشتن مهارت کلامی لازم و مهارت‌های رفتاری لازم، این موضوع را تشدید می‌کنند. بنابراین ابتدا لازم است تا خانواده آموزش‌های لازم در خصوص درمان پرخاشگری کودک را ببینند و سپس درمان را آغاز کنند.
والدین عزیز به خاطر داشته باشید علت پرخاشگری کودک متفاوت است و این موضوع به تصمیم و اراده شخصی فرزندتان نیست. برخوردها و خشونت‌های فیزیکی باعث تشدید این موضوع می‌شود. بهتر است تا در مسیر درمان فرزندتان، صبورانه و دلسوزانه رفتار کنید و از ابراز رفتارهای آسیب‌زا به شدت پرهیز کنید. گاهی اوقات یکی از والدین به شدت پرخاشگر است و این رفتار را به فرزند خود نیز منتقل می‌کند. قطعا قبل از درمان پرخاشگری کودک، لازم است تا درمان والدین انجام شود. کودک هرگز در محیط استرس‌زا و نابسامان، درمان نخواهد شد. در صورتی که به دنبال علت پرخاشگری کودک و درمان آن نباشید، قطعا با بزرگتر شدن فرزندتان شاهد مشکلات جدی‌تر او در جامعه و خانواده خواهید بود.
علت پرخاشگری کودک تک بعدی نیست و همیشه دلایل متعددی برایش مطرح است. برای از بین بردن این دلایل لازم است تا ابتدا آنها را شناسایی کنید و سپس از روش‌های مناسب نسبت به برطرف کردن و درمان آن اقدام کنید. در این مسیر می‌توانید از روانشناس و سایر افرادی که تخصص و دانش لازم و مرتبط با این موضوع را دارند نیز کمک بگیرید.
منبع : بامبینو کالا
