خواب کودک

خبر خوب این است که نوزاد به همه وسایلی که در بازار می‌بینید نیاز ندارد و شما باید از میان گزینه‌های متعدد، بهترین وسیله را بر اساس نیازهای خودتان انتخاب کنید. برای یک انتخاب آسان و سریع کافیست با کاربردهای هر یک از وسایل خواب کودک آشنایی داشته باشید.

آشنایی با انواع وسایل خواب کودک

کالای خواب و وسایل خواب کودک را می‌توان یکی از بزرگترین گروه‌های لوازم سیسمونی نوزاد دانست. با اینکه اقلام عرضه شده در این گروه تنوع بسیار زیادی دارند اما به طور کلی می‌توانیم آنها را به سه دسته کلی تقسیم کنیم:

• وسایل خواب کودک برای خواب شب مانند تخت نوزاد، تخت کنار مادر
• وسایل خواب کودک برای سرگرمی و استراحت مانند نی نی لای لای و تاب برقی
• سرویس خواب و لوازم داخل تخت نوزاد مانند تشک، پتو و بالش

در هر یک از این گروه‌ها محصولات متعددی از وسایل خواب کودک عرضه می‌شوند که در ادامه این مطلب به صورت مختصر و مفید به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.

وسایل خواب کودک برای خواب شب

منظور از خواب شب، خواب طولانی مدت نوزاد است و اگر بخواهید در طول روز بچه‌ها را به مدت چند ساعت بخوابانید همچنان باید از تخت مناسب و استاندارد استفاده کنید. با اینکه لوازم متعددی برای خواباندن بچه‌ها وجود دارد اما هر وسیله‌ای برای خوابیدن طولانی مدت نوزاد مناسب نیست.

به عنوان یک قانون کلی تخت نوزاد باید کاملا مسطح و یکنواخت باشد. بنابراین لوازمی همچون نی نی لای لای و گهواره، علی‌رغم کاربرد کوتاه مدت برای استراحت نوزاد، به هیچ وجه برای خواب طولانی مدت توصیه نمی‌شوند. کاربردی‌ترین لوازمی که برای خواب شبانه نوزاد توصیه می‌شوند عبارتند از:

• تخت کنار مادر
• تخت و گهواره
• تخت نوزاد و کودک
• تخت و پارک با سبد خواب
• تخت مسافرتی

تخت کنار مادر

تخت کنار مادر یکی از بهترین لوازم برای خواباندن نوزاد تازه متولد شده در کنار مادر است. در طراحی اغلب مدل‌های تخت کنار مادر سعی می‌شود مادر به راحت‌ترین شکل به نوزاد دسترسی داشته باشد و این موضوع شیر دادن به بچه‌ها در طول شب را برای مادر آسان می‌کند. با این حال، اغلب مدل‌های تخت کنار مادر تنها تا زمانی کاربرد دارند که نوزاد شروع به چهار دست و پا راه رفتن کند و پس از این سن، باید تخت جدیدی برای کودک تهیه کنید.

تخت و گهواره

بعضی از مدل‌های تخت کنار مادر امکانات بیشتری همچون قابلیت حرکت گهواره‌ای، گهواره برقی، ویبره، امکان تنظیم ارتفاع و شیب را دارند. این مدل‌ها قیمت بیشتری نسبت به مدل‌های معمولی دارند اما در مواردی که بچه‌ها دچار مشکلاتی همچون کولیک و رفلاکس معده باشند، مراقبت از نوزاد را برای والدین ساده‌تر می‌کنند. همچون تخت کنار مادر، اکثر این مدل‌ها نیز عمر استفاده کوتاهی دارند و حدود ۶ تا ۹ ماه کاربرد دارند.

تخت نوزاد و کودک

مدل‌های تخت نوزاد و کودک به صورت تخت چوبی نرده‌دار عرضه می‌شوند و می‌توانند از روز اول تولد تا سنین بالا برای خواباندن بچه‌ها استفاده شوند. اکثر مدل‌ها قابلیت تنظیم ارتفاع تخت بر اساس مراحل رشد کودک را دارند. بعضی مدل‌ها حتی قابلیت یکی شدن با تخت والدین و استفاده به عنوان تخت کنار مادر را نیز دارند. بزرگترین مشکل تخت نوزاد بزرگ و جاگیر بودن آن است که باعث می‌شود بسیاری از اوقات امکان قرار دادن آن در اتاق والدین وجود نداشته باشد.

 تخت و پارک با سبد خواب

اغلب مدل‌های تخت و پارک مجموعه‌ای از لوازم کاربردی برای مراقبت از نوزاد در سنین مختلف را در بر می‌گیرند و بعضی مدل‌ها به یک سبد خواب نیز مجهز هستند. این مدل‌ها می‌توانند در شش ماه اول تولد به صورت تخت کنار مادر برای خواباندن نوزاد به کار روند. مزیت این وسیله نسبت به تخت کنار مادر این است که بعد از عبور بچه‌ها از شش ماهگی می‌توانید از این وسیله به اشکال دیگری استفاده کنید. با این حال امکانات این مدل‌ها نسبت به تخت کنار مادر محدودتر است.

تخت مسافرتی

تخت مسافرتی همان طور که از اسمش مشخص است برای استفاده موقت در حین مسافرت، در خانه اقوام و مواردی از این قبیل کاربرد دارد. اغلب مدل‌های تخت مسافرتی تاشو هستند و در قالب محصول چندکاره مانند تخت و پارک عرضه می‌شوند که می‌تواند به اشکال مختلف استفاده شود. نکته مهم آن است که تخت مسافرتی فقط برای استفاده مقطعی عرضه می‌شود و استحکام کافی برای استفاده به عنوان تخت اصلی نوزاد را ندارد.

تخت کنار مادر یا تخت کودک؟

در نهایت با بررسی انواع وسایل خواب کودک، سوالی که پیش می‌آید این است که بهترین گزینه برای خواب شبانه نوزاد کدام است؟ می‌توان گفت مهمترین سوال در انتخاب وسایل خواب نوزاد، انتخاب از میان تخت کنار مادر و تخت کودک است. در ادامه به بررسی مزایای هر یک از این دو وسیله می‌پردازیم.

مزایای تخت نوزاد و کودک

بزرگترین مزیت تخت نوزاد و کودک این است که می‌تواند از روز اول تولد تا چند سالگی برای خوابیدن بچه‌ها استفاده شود. بنابراین در طولانی مدت گزینه اقتصادی‌تری محسوب می‌شود. خرید تخت کنار مادر یک هزینه اضافه محسوب می‌شود چون به هر حال با بزرگ شدن نوزاد باز هم به تخت کودک نیاز خواهید داشت.

مزایای تخت کنار مادر

علی‌رغم اینکه تخت کنار مادر طول عمر کوتاهی دارد اما مزایای آن باعث می‌شود بسیاری از خانواده‌ها از صرف هزینه مازاید برای خرید این وسیله راضی باشند. مهمترین مزایای تخت کنار مادر را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

• راحتی گذاشتن و برداشتن بچه‌ها به خصوص برای مادرانی که عمل سزارین داشته‌اند
• ابعاد کوچک و امکان قرار گرفتن در اتاق والدین
• ارتباط نزدیک‌تر بین مادر و کودک
• جابه‌جایی آسان و گاه قابلیت تاشو

همچنین اکثر مدل‌های تخت کنار مادر قیمت نسبتا پایین‌تری نسبت به تخت کودک دارند. بنابراین به کاهش هزینه‌ها در هنگام خرید لوازم سیسمونی قبل از تولد کمک کرده و به خانواده‌ها فرصت می‌دهد تا در آینده یک تخت بزرگتر برای نوزاد خریداری کنند.

سایر وسایل خواب کودک

سایر اقلام برای خواباندن نوزاد همچون تخت و پارک با سبد خواب، تخت و گهواره، یا تخت و گهواره برقی از جمله گزینه‌های انتخابی و غیرضروری محسوب می‌شوند. در صورتی که خواباندن و مراقبت از نوزاد برای والدین دشوار باشد، چنین لوازمی می‌توانند با امکانات کاربردی کارها را برای پدر و مادر آسان‌تر کنند. اما در صورت محدودیت بودجه، نبود این امکانات هیچ خللی در سلامت خواب نوزاد ایجاد نخواهد کرد.

وسایل خواب کودک برای استراحت روزانه

همان طور که پیش از این اشاره شد بعضی از اقلام در فهرست وسایل خواب کودک همچون نی نی لای لای، تاب برقی و گهواره برقی برای خواب طولانی مدت نوزاد توصیه نمی‌شوند. این لوازم معمولا در طول روز برای خواباندن، استراحت و سرگرمی بچه‌ها کاربرد دارند.

مهمترین اقلام این گروه لوازم عبارتند از:

• تاب برقی
• گهواره برقی
• تاب و گهواره برقی
• نی نی لای لای
• ست تخت و پارک بدون سبد خواب

تاب برقی

تاب برقی همان طور که از اسمش پیداست، حرکت بازی کردن با تاب را برای بچه‌ها شبیه‌سازی کرده و باعث هیجان آنها می‌شوند. کاربرد اصلی تاب برقی سرگرمی نوزاد در اوقاتی است که دست والدین برای انجام کارهای ضروری روزانه بند است و نمی‌توانند بچه‌ها را در آغوش گرفته و آرام کنند.

گهواره برقی

گهواره برقی علی‌رغم شباهت به تاب برقی، کاربرد متفاوتی داشته و به جای حرکت تابی به جلو و عقب، حرکت گهواره‌ای به چپ و راست دارد که باعث آرام شدن و به خواب رفتن بچه‌ها می‌شود. گهواره برقی بیشترین کاربرد را برای خانواده‌هایی دارد که در خواباندن بچه‌ها دچار مشکل و دردسر می‌شوند.

تاب و گهواره برقی

هر دو وسیله تاب برقی و گهواره برقی مدت استفاده محدودی دارند و تنها تا زمانی کارایی دارند که بچه‌ها شروع به چهار دست و پا راه رفتن کنند. به همین دلیل بسیاری از تولید کننده‌ها با تولید مدل‌های دوکاره، ارزش خرید وسیله برای استفاده کوتاه مدت را افزایش می‌دهند.

نی نی لای لای

نی نی لای لای وسیله کاربردی دیگری برای استراحت، سرگرمی و گاهی غذا دادن به بچه‌ها در طول روز محسوب می‌شود. بر خلاف تاب و گهواره برقی، حرکت نی نی لای لای متکی به حرکات خود نوزاد و تکان دادن پدر و مادر است و سهولت دو محصول دیگر را ندارد. اما از طرف دیگر، اغلب مدل‌های نی نی لای لای کوچک و تاشو هستند و می‌توانند در هر موقعیت زمانی و مکانی برای مراقبت از بچه‌ها کمک حال والدین باشند.

ست تخت و پارک بدون سبد خواب

برخی از مدل‌های تخت و پارک فاقد سبد خواب هستند و نمی‌توانند به صورت تخت کنار مادر استفاده شوند. در این مدل‌ها مجموعه‌ای از لوازم مراقبت از کودک شامل تخت تعویض پوشک، نی نی لای لای و تخت مسافرتی را در قالب یک محصول عرضه می‌شود که می‌تواند به والدین در مراقبت روزانه از نوزاد کمک کند.

در نهایت با بزرگ شدن بچه‌ها اغلب این لوازم کنار گذاشته شده و پارک بازی برای سرگرمی و مراقبت از بچه‌ها در اوقاتی که والدین مشغول انجام کارهای ضروری روزانه هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سرویس خواب و لوازم داخل تخت نوزاد

یک گروه نسبتا مهم دیگر از وسایل خواب کودک، سرویس خواب و لوازمی است که در داخل تخت نوزاد قرار می‌گیرد. تشک، پتو، بالش، قنداق، کاور ضدآب، آویز تخت و چراغ خواب کودک را می‌توان مهمترین اقلام در این دسته دانست.

این گروه از لوازم می‌توانند جذابیت بسیاری برای خانواده‌ها داشته باشند و در عین حال، گاهی می‌تواند سلامتی نوزاد را به طور جدی به خطر بیندازند. به همین دلیل انتخاب آنها بسیار حساس است. در انتخاب لوازم این گروه لازم است به نکات کلیدی و مهمی توجه کنید از جمله آنکه:

تشک

تشک مهمترین وسیله برای خواب نوزاد محسوب می‌شود و قبل از هر چیز باید از استاندارد بودن تشک نوزاد مطمئن شوید. تشک باید سفت و کاملا مسطح باشد و پستی و بلندی نداشته باشد. گوشه‌های تشک نباید برجستگی یا بالشتک‌های اضافه داشته باشد. در انتخاب تشک بهتر است مدل‌هایی را انتخاب کنید که به رویه ضد‌آب مجهز باشد.

پتو، ملحفه و روتختی

مدل‌های مختلف پتو، ملحفه و روتختی در داخل تخت نوزاد به دو شکل استفاده می‌شوند:

• به صورت زیرانداز بر روی تشک و زیر نوزاد
• به صورت روانداز بر روی نوزاد برای گرم نگه داشتن بچه‌ها

پتوی زیر انداز: به صورت یک قانون کلی توصیه می‌شود به جز کاور ضدآب از هیچ چیزی نوع پد یا ملحفه بر روی تشک نوزاد استفاده نشود. استفاده از جای زیراندازهای نرم به دلیل امکان فرو رفتن بچه‌ها در داخل آن ریسک آسیب به ستون فقرات نوزاد را به همراه دارد. در صورت ضرورت، توصیه می‌شود از ملحفه یا پتوهای نازک و بدون پد استفاده شود. ملحفه باید به طور کامل به دور تشک کیپ شود تا احتمال در رفتن و پیچیدن آن به دور نوزاد وجود نداشته باشد.

پتوی روانداز: اگر می‌خواهید از پتو یا ملحفه برای گرم نگه داشتن بچه‌ها استفاده کنید باید آنها را به دقت زیر تشک تا کنید طوری که امکان جمع شدن آنها در حین چرخیدن بچه‌ها وجود نداشته باشد.

قنداق و کیسه خواب نوزاد

گزینه بهتر و جایگزین پتوی روانداز نوزاد استفاده از قنداق، پتوی قنداقی و کیسه خواب نوزاد است. این لوازم در حین گرم نگه داشتن بچه‌ها، کمترین احتمال برای پیچیدن به دور صورت و دهان بچه‌ها و بستن مسیر تنفسی آنان را دارند.

بالش، عروسک، کوسن‌های تزئینی

مدل‌های مختلفی از بالش‌ها، عروسک‌ها، پدهای عروسکی نرم و کوسن‌های فانتزی برای تزئین دور تخت نوزاد در بازار عرضه می‌شوند که معمولا جذابیت بسیاری برای والدین دارند. با این حال استفاده از چنین لوازمی حداقل تا قبل از یک سالگی به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

وسایل نرم در داخل تخت می‌توانند با گرفتن جلوی دهان و بینی بچه‌ها مسیر تنفسی آنان را مسدود کنند. مطالعات نشان می‌دهد استفاده از بالش ریسک خفگی بچه‌ها در خواب را تا سه برابر افزایش می‌دهد. حتی بالشتک‌های اطراف تخت که مستقیما زیر سر بچه‌ها قرار نمی‌گیرند به دلیل بالا بردن دمای تخت توصیه نمی‌شوند.